Günlük Sayfalar Yazılar

Bergamotun adını ilk kez bir çay paketinin üzerinde ya da bir parfüm şişesinin arkasında görmüş olabilirsiniz. Küçük, narenciye ailesinden bu meyve, dünyayı sessizce ama köklü biçimde etkilemiş gizli bir kahraman gibidir. Onun hikâyesi, Akdeniz’in tuzlu rüzgarlarından yükselen kokusuyla başlar; tarih, kültür, sağlık ve ekonomi gibi birçok alanı kesen, ilginç bir yolculuğa dönüşür. Şimdi gelin, “Bergamot meyvesi nedir?” sorusunun yanıtını sadece botanikle değil, insanların hayatlarına dokunan hikâyelerle birlikte keşfedelim. Bergamot Meyvesi Nedir? Akdeniz’in Parfümlü Hazinesi Bergamot, turunçgiller ailesine ait, küçük ve armut biçiminde bir meyvedir. En çok İtalya’nın güneyinde, özellikle Kalabriya bölgesinde yetiştirilir. Bilimsel adı Citrus bergamia olan bu narenciye türü,…

Karşı Taraf Mahkemeye Gelmezse Ne Olur? Antropolojik Bir Perspektif Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliğini anlamak her zaman büyüleyici bir yolculuk olmuştur. Her toplum, benzer insan deneyimlerini farklı biçimlerde işler; hukuki süreçlerden toplumsal ritüellere, kimliklerin inşasından semboller aracılığıyla iletişime kadar her şey farklılık gösterir. Bu çeşitlilik, yalnızca kültürün derinliklerinde var olan farklılıkları değil, aynı zamanda toplumsal düzenin nasıl şekillendiğini de gözler önüne serer. Peki, bir kültürde karşı taraf mahkemeye gelmezse ne olur? Antropolojik açıdan bakıldığında, bu basit soru, sadece yasal bir durumdan daha fazlasını ifade eder; aynı zamanda toplumsal ritüeller, semboller ve kimlikler üzerinden inşa edilen bir topluluk yapısının yansımasıdır. Ritüeller…

İzaleyi Şuyu ile Satış Nasıl Olur? Eğitimsel Perspektiften Bir Bakış Eğitim, bireylerin yalnızca bilgi edinmelerini değil, aynı zamanda bu bilgiyi nasıl uygulayacaklarını, kendilerini nasıl dönüştüreceklerini ve toplumsal hayatta nasıl bir etki yaratacaklarını öğretme sürecidir. Bir eğitimci olarak, insanların öğrenmenin gücüne inancım her geçen gün daha da güçleniyor. İnsanlar öğrenerek sadece kendilerini değil, çevrelerini de dönüştürme potansiyeline sahiptirler. Bugün, genellikle hukuki bir terim olarak karşımıza çıkan “Izale-i Şuyu” kavramını, satış bağlamında ve pedagojik bir bakış açısıyla ele alacağız. Peki, Izale-i Şuyu ile satış nasıl olur? Bu soruyu, öğrenme teorileri, pedagojik yöntemler ve bireysel/toplumsal etkiler çerçevesinde anlamaya çalışacağız. Izale-i Şuyu Nedir ve…

Gölü Atmak Ne Demek? Kültürlerin Derin Sularında Bir Antropolojik Yolculuk Kültürlerin çeşitliliğini anlamak, insanın en eski meraklarından biridir. Bir antropolog olarak bazen bir kelimenin bile yüzyılların hafızasını taşıdığını hissederim. “Gölü atmak” ifadesi de bu türden bir deyimdir. Yüzeyde basit bir eylemi çağrıştırsa da, derinlere indiğimizde bir toplumun doğayla, inançla ve kimlikle kurduğu bağları anlamamızı sağlayan zengin bir kültürel semboldür. Antropolojik açıdan “gölü atmak”, sadece bir fiziksel hareket değil, toplumsal bir anlam inşasıdır — insanın suya, doğaya ve ritüellere yüklediği sembolik değerlerin birleşimidir. Su ve Ritüel: Yaşamın Aynasında Göl Tarihin her döneminde su, insan yaşamının merkezinde yer almıştır. Göller, nehirler, pınarlar……

Hap Planını Kim Hazırlar? – Küresel Stratejilerden Yerel Gerçeklere Bir Bakış Hap planı; sadece bir doktorun reçetesi değil, aynı zamanda toplumların sağlık anlayışının aynasıdır. Dünyanın bir ucunda bireysel bir tercih, diğer ucunda devlet politikasıdır. Bazı konular vardır ki, hem evrenseldir hem de kişisel. “Hap planını kim hazırlar?” sorusu tam da onlardan biri. Çünkü bu mesele yalnızca bir sağlık planlaması değil; aynı zamanda bir kültür, bir güven, bir sistem meselesi. Kimi ülkede devletin elinde, kimi yerde bireyin sorumluluğunda, kiminde ise aile içinde bile tartışma konusudur. Gelin, bu konuyu birlikte biraz yakından inceleyelim. Küresel Perspektif: Hap Planı Bir Sağlık Politikasıdır Dünyanın birçok…

Gökyüzünün Gerçek Rengi Ne Renk? Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak her zaman şunu merak ederim: İnsan zihni gerçeği nasıl algılar? Gördüğümüz şey gerçekten var mıdır, yoksa zihnimizin anlam yüklediği bir yanılsama mıdır? Gökyüzü bu sorunun en güzel metaforlarından biridir. Her sabah başımızı kaldırdığımızda gördüğümüz o mavi genişlik… Gerçekten mavi midir, yoksa sadece zihnimizin dünyayı anlamlandırma biçiminin bir ürünü mü? Algının İnşası: Beynimiz Gökyüzünü Nasıl “Yaratır”? İnsanın dünyayı algılama biçimi, bilişsel psikolojinin en temel konularından biridir. Aslında gökyüzü mavi değildir; bu renk, atmosferin ışığı saçma biçiminin sonucudur. Yani gözümüze ulaşan dalga boylarının yarattığı bir optik yanılsamadır. Ancak bizim için bu…

Evde En Az Kaç Petek Açık Olmalı? Bilimin Işığında Sıcaklığın Dengesini Aramak Bilimsel merak, bazen bir laboratuvarda değil, evimizin içinde başlar. Kış akşamlarında termostatın yanındaki küçük tartışmalarda, “Şu odayı kapatalım mı?” diye başlayan diyaloglarda gizlidir o merak. Bugün hepimizin aklını kurcalayan ama çoğu zaman doğru cevabını bilmediğimiz bir konuyu ele alalım: Evde en az kaç petek açık olmalı? Kulağa basit bir soru gibi geliyor, değil mi? Ama işin içinde fizik, enerji verimliliği, ısı transferi ve hatta insan davranışları var. Gelin, bu konuyu bilimsel bir mercekle ama sade bir dille birlikte inceleyelim. Isı Dengesinin Bilimi: Petekler Neden Önemlidir? Bir kalorifer sistemi,…

Giresun Hangi Milletten? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme İnsan davranışlarını anlamaya çalışırken, her bireyin farklı bir zihinsel ve duygusal haritaya sahip olduğunu fark etmek, hepimizi daha derinlemesine düşünmeye sevk eder. Bu haritaların nasıl şekillendiği, bireylerin toplumlarla ve çevreleriyle nasıl etkileşimde bulunduğu, psikolojik açıdan oldukça ilginçtir. İnsan, sadece fiziksel varlığıyla değil, kültürle, toplulukla, aileyle ve coğrafyayla etkileşimde bulunarak var olur. Giresun’un kimliği ve bu kimliğin arkasındaki toplumsal bağlar da tıpkı bir insanın kişiliği gibi şekillenir. Peki, Giresun hangi milletten? Bu soruya psikolojik bir bakış açısıyla yaklaşmak, sadece coğrafi bir sorudan öte, bireysel ve toplumsal kimliklerin nasıl inşa edildiğini anlamamıza yardımcı olacaktır. Bilişsel…

Gezegen Nedir? Anlamı Nedir? Gezegen, gökyüzünde gözlemlerimiz sırasında dikkat çeken, Dünya’dan çok daha uzak, ancak aynı zamanda gezegenimizin varlığını şekillendiren gök cisimleridir. Ancak bu basit tanım, gezegenlerin ne olduğunu tam anlamamız için yeterli değildir. “Gezegen” kelimesi, tarihsel olarak farklı kültürlerde farklı anlamlar taşımış, astronomi dünyasında zamanla evrilmiştir. Peki, gezegen nedir? Bu sorunun cevabı, bilimsel ilerlemeyle birlikte değişmiş ve günümüzde farklı açılardan tartışılmaya devam etmektedir. Gezegenin Tarihsel Arka Planı Gezegen kavramı, ilk kez Antik Yunan’da astronominin temellerinin atılmaya başlandığı dönemde ortaya çıkmıştır. O dönemde, gökyüzündeki ışık noktalarının birçoğu sabit yıldızlar olarak kabul edilmekteydi. Ancak bazı gök cisimlerinin, yıldızlardan farklı olarak, gökyüzünde…

Hawaii Bir Ülke mi? Bilimsel Bir Merakın Peşinde Küçükken atlası karıştırırken Hawaii’ye denk geldiğinizde aklınızdan “Burası bağımsız bir ülke mi, yoksa Amerika’nın bir parçası mı?” sorusu geçmiş olabilir. Bugün bu merakı bilimsel, tarihsel ve politik bir lensle inceleyelim. Çünkü “ülke” dediğimiz kavram sanıldığından daha karmaşık; coğrafya, siyaset bilimi ve uluslararası hukuk burada iç içe geçmiş durumda. Ülke Nedir? Bilimsel Bir Tanım Arayışı Bir yerin “ülke” sayılması için genel olarak üç ölçüt öne çıkar: 1. Belirli bir toprak parçası 2. Bağımsız bir hükümet 3. Uluslararası tanınırlık Bu kriterler, siyaset bilimi ve uluslararası hukuk literatüründe yaygın olarak kullanılır. Peki Hawaii bu kriterlere…